Jak brzmi śpiew grzybów? Wbrew temu co można by pomyśleć, nie jest to pytanie postawione przez jednego z uczestników psychodelicznej, hippisowskiej kontrkultury lat 60' XX wieku. Zadał je sobie urodzony w Pradze czeski kompozytor i jednocześnie mykolog – Václav Hálek, który szerszy rozgłos zyskał dlatego właśnie, że utrzymywał, iż wiele jego kompozycji było inspirowanych grzybami. Bynajmniej, nie chodzi tu o gatunki zawierające substancje psychoaktywne. Muzami Václava Háleka bywały między innymi borowik szlachetny (boletus edulis), koźlarz grabowy (leccinum griseum) czy też goryczak żółciowy (tylopilus fellus).
Hálek był aktywnym członkiem czeskiego towarzystwa mykologicznego i miał rozległą wiedzę na temat grzybów. W jednym ze swoich projektów, połączył obydwie swoje pasje: grzyby i muzykę. W 2002 roku wydano opracowany przez niego atlas grzybów, zatytułowany Hudební atlas hub I. Hřiby, do którego dołączono płytę CD (pt. Jak zpívají houby) zawierającą 42 krótkie utwory, z których każdy poświęcony jest jednemu gatunkowi grzyba. Hálek stworzył zatem muzyczną ilustrację dla grzybów, dzięki czemu szerokie grono czytelników mogło zapoznać się z odpowiedzią na jakże interesujące pytanie, które zadał sobie czeski kompozytor.
Hálek zwykł mawiać, że w czasie spacerów po lasach i parkach, grzyby do niego "śpiewają". Twierdził, że słyszy ich muzykę. Sam zaś spisywał tylko melodie w noszonym zawsze przy sobie zeszycie w pięciolinię. Nie wiadomo czy kompozytor rzeczywiście doznawał słuchowych omamów, których wyzwalaczem były grzyby. Jego wypowiedzi równie dobrze można potraktować metaforycznie. Znaczyły by one wtedy po prostu, że grzyby stanowią dla Václava Háleka ważną inspirację.
Niezwykły wybór muzy, sprawia że grzyby są mocno uwypuklanym wątkiem w sztuce Háleka. Wiadomo jednak, że za natchnienie służyły Czechowi również drzewa, kwiaty, pieśni ludowe, łacińska poezja, teksty liturgiczne, ludzkie głosy, a także religijne i duchowe przekonania kompozytora. Nie jest zatem tak, że Václav Hálek był postacią zafiksowaną na jednym temacie. Nie sposób jednak nie zauważyć, że "grzybowe kompozycje" stanowią bardzo częsty i równie niezwykły motyw w muzyce czeskiego mykologa-kompozytora.
Źródła:
Andy Letcher. 2008. Shroom: A Cultural History of the Magic Mushroom. Harper Perennial
http://www.discogs.com/V%C3%A1clav-H%C3%A1lek-Hudebn%C3%AD-Atlas-Hub-I-H%C5%99iby-Jak-Zp%C3%ADvaj%C3%AD-Houby/release/6108644 [24.12.2015]
https://cs.wikipedia.org/wiki/V%C3%A1clav_H%C3%A1lek [24.12.2015]
https://www.youtube.com/watch?v=pEEgCQJ0Gck [24.12.2015]
